U podnozju brda sv. Ilije (873), nasuprot morskom tjesnacu Verige, a na mjestu gdje se razdvajaju Kotorski i Risanski zaliv, stisnuo se gradic Perast. Koliko je poznato, to je najstarije prebivaliste covjeka na obalama Bokokotorskog zaliva. Pronadeni ostaci neolitske kulture (3500 god. prije Krista), kao i brojni arheoloski nalazi, svjedoce o kontinuiranom naselju od ilirskog, rimskog, ranokrscanskog vremena do danas.
Perast, kao rijetku i cudesnu pojavu, posmatramo kroz jedinstvenu cjelinu grada, ostrva i mora. Ovi elementi sjedinjeni su kako u fizickoj, tako i u duhovnoj dimenziji grada. Zivot Perasta se odvija kroz sva tri elementa istovremeno. Posebna snaga i neponovljivost te cjeline lezi u izrazenom sukobu izmedu grada i mora. Njihov odnos posebno naglasavaju dva ostrva, i sama u medusobnom kontrastu. U tom dijalogu izmedu grada i mora prepoznaje se dualitet i simbolika osnovnih principa - kamena i vode. Ono sto Perast cini gradom, bez obzira na njegovu velicinu, nije samo veliki broj gradevina javnog karaktera (crkve, kapele, palate, nadbiskupija, nekadasnji opstina, sud, vatrogasnica i crkvice), vec i jedan profinjen nivo urbanog sklopa. Razmjera, propozicija, ritam i velicina objekata osmisljavaju jednu urbanu cjelinu narocito u priobalnom dijelu. |